“HİDROKSİKLOROKİN” HASTALARA NE YAPTI, TEDAVİ PROTOKOLÜNDEN NEDEN ÇIKARTILDI ?

 

“HİDROKSİKLOROKİN” HASTALARA NE YAPTI,
TEDAVİ PROTOKOLÜNDEN NEDEN ÇIKARTILDI ?

Yeni tip koronavirüse bağlı gelişen COVID-19 Pandemisi, dünya genelinde ve ülkemizde halen etkinliğini sürdürmektedir. Her geçen gün saptanan günlük vaka sayısı ve bu hastalık sebebiyle ölümler artmaktadır. Bununla birlikte COVID-19 hakkında her gün dikkat çekici bilimsel gelişmeler olmaktadır. Türkiye’de bu bilimsel gelişmeler ne derece takip ediliyor ve hayata geçiriliyor hususunda pek çok soru akla gelmektedir.


COVID-19 tedavisi için dünya genelinde halen kabul görmüş onaylı bir tedavi veya ilac yoktur. Şu an için COVID-19 tedavisi, destekleyici ilaçlar, uygulamalar ve klinik araştırmalar kapsamında sürdürülmektedir. Bilim dünyası, yeni bir tedavi protokolü geliştirebilmek için büyük bir çaba sarf etmektedir. Ancak COVID-19 ile ilgili artan bilgi ve deneyimin hayatta kalma oranı üzerinde etkili olduğu uzmanlarca vurgulamaktadır.

Pandeminin ilk dönemlerinde hidroksiklorokin” etken maddeli sıtma ilacının hayat kurtarıcı bir ilaç olarak kullanımı öngörüldü. Nitekim, Sağlık Bakanı tarafından 15 Nisan 2020 de yapılan açıklamada ülkemizde COVID-19 belirtileri olan kişilerde bu ilacın erken dönemde ve yaygın kullanımının yapıldığı duyurdu. Bu dönemde yapılan araştırmalarda hidroksiklorokin etken maddeli ilacın fayda sağlamadığı, kalp sorunlarına yol açabileceği yönünde bilimsel araştırmalar, yayınlar gündeme geldi. Nitekim, 2020 Mayıs ayında Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Türkiye’de de Covid-19 tedavisinde kullanılan hidroksiklorokin etken maddeli ilacın, klinik denemelerini güvenlik kaygıları nedeniyle durdurduğunu açıkladı.

Buna karşılık Türkiye’de bu ilaç tedavi protokolünde kalmasına devam edildi ve 5 ile 10 gün arasında kullanımı sürdürüldü. Dünya Sağlık Örgütünün hidroksiklorokin etken maddeli ilacın, klinik denemelerini güvenlik kaygıları nedeniyle durdurulmasından 1 yıl sonra Türkiye’de de kullanımına sonverildi.Sağlık Bakanlığı 07 Mayıs 2021 tarihli COVID-19 Erişkin Hasta Rehberinde yapılan güncelleme ile HİDROKSİKLOROKİN” ETKEN MADDELİ İLAÇ TEDAVİ PROTOKOLÜNDEN ÇIKARTI.

Bilim çevrelerince yan etkileri, kalp damar hastalıkları gibi, zarar verici nitelikte olduğu ve kullanılmaması uyarılarına rağmen ülkemizdeki uzun süredir, yüksek doz ve yaygın kullanımının hastalarda ne gibi etkiler yaptığı, bu ilacın kullanımından 1 yıldır devam ederken birden neden vazgeçildiği Sağlık Bakanlığı tarafından açıklanmamıştır. Oysa, bu konudaki bilimsel bilgiye hastanın, hekimin, bilim insanının, dünyanın ihtiyacı vardır.

Av. Arb. Berna ÖzpınarGümrükçüoğlu

Sağlık Hukukunda ve Özel Sağlık Sektöründe Arabuluculuk

 

         Alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinden biri olan arabuluculuk, uluslararası litarütürde “mediation” olarak ifade edilmektedir.  Türk hukukunda, 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ‘nun (RG. 22.06.2012-28331) yürürlüğe girmesi ile uygulanabilir hale gelmiştir.  Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliğinde (RG. 26.01.2013-28540) uygulama usul ve esaslarına yer verilmiştir.

          Arabuluculuk, sistematik teknikler uygulayarak, görüşmek ve müzakerelerde bulunmak amacıyla tarafları bir araya getiren, onların birbirlerini anlamalarını ve bu suretle çözümlerini kendilerinin üretmesini sağlamak için aralarında iletişim sürecinin kurulmasını gerçekleştiren, uzmanlık eğitimi almış olan tarafsız ve bağımsız bir üçüncü kişinin katılımıyla ve ihtiyarî olarak yürütülen uyuşmazlık çözüm yöntemi olarak tanımlanmıştır. (6325 sy. Kn.md.2) Arabuluculuk yargısal bir faaliyet değildir. Arabuluculuk faaliyeti sonunda varılan anlaşmanın kapsamı taraflarca belirlenir; anlaşma belgesi düzenlenmesi hâlinde bu belge taraflar ve arabulucu tarafından imzalanır.

         Arabuluculuk ile yargısal çözüm yöntemlerini karşılaştırdığımızda uyuşmazlığın arabuluculuk ile çözümünde pek çok fayda bulunmaktadır:

  • Yargısal çözüme göre daha kısa süre içinde uyuşmazlık çözümlenir.
  • Maliyeti daha azdır.
  • Arabuluculuk aşamaları gizli olarak gerçekleştirilir.
  • Yargısal çözümde karar verme yetkisi üçüncü bir kişinin elinde iken, anlaşmanın çözümü tarafların elindedir.
  • Arabuluculuk görüşmeleri tarafların belirleyebileceği usulde ilerlerken yargısal çözümde usul, kanunlarla belirlenmiştir.
  • Yargısal çözümde bir taraf kaybederken, arabuluculukta her iki tarafın ortak menfaatine uygun bir anlaşma sağlanır. Kazan-kazan prensibi geçerlidir.

         Taraflar arabuluculuk faaliyeti sonunda bir anlaşmaya varırlarsa, bu anlaşma belgesinin icra edilebilirliğine ilişkin şerh verilmesini talep edebilirler. Dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurulmuşsa, anlaşmanın icra edilebilirliğine ilişkin şerh verilmesi, asıl uyuşmazlık hakkındaki görev ve yetki kurallarına göre belirlenecek olan mahkemeden talep edilebilir. Davanın görülmesi sırasında arabuluculuğa başvurulması durumunda ise anlaşmanın icra edilebilirliğine ilişkin şerh verilmesi, davanın görüldüğü mahkemeden talep edilebilir. Bu şerhi içeren anlaşma, ilam niteliğinde belge sayılır.( 6325 sy. Kn md.18)

         Sağlık sektörü  çoklu faaliyetleri sebebiyle pek çok  hukuki ilişkiyi içinde barındırmaktadır. Medikal mal alımları, tıbbi hizmet satın alımları, işçi-işveren ilişkileri, hasta- hekim ilişkileri  bunlardan sadece birkaçıdır.Bu karmaşık ilişkiler ile faaliyet gösteren bir özel hastane pek çok hukuki sorun ile karşı karşıya gelmektedir. Özel sağlık sektörü temsilcileri ile yaptığımız görüşmelerde en fazla  hukuki sorun yaşanan alanlar aşağıdaki şekilde sıralanmıştır:

  • İş-İşveren ilişkisinden kaynaklanan hukuki uyuşmazlıklar,
  • Tıbbi kötü uygulama iddiası ile açılan tazminat davaları ,
  • Sosyal Güvenlik Kurumu’nun, sağlık hizmet faturalarının örnekleme yöntemi ile incelemesi sonucunda doğan kesintiler, tıbbi hizmet satın alma sözleşmesine aykırılık nedeniyle uygulanan cezai şartlar ‘dan doğan ihtilaflar

         Bu hukuki ihtilafların çözümü için  genelde devlet yargısına başvurulmaktadır. İş mahkemeleri hariç, diğer alanlarda ihtisas mahkemeleri bulunmamaktadır.  Karar verme yetkisi,  sağlık hukukun özellikli alanları konusunda teknik bilgiye sahip olmayan üçüncü kişinin elindedir. Bu sebeple de neredeyse teknik rapor alınmadan hiç bir dava sonuçlanmamaktadır.   Netice de her davada bir kaybeden taraf bulunmaktadır. Oysa bu  hukuki ihtilaflar arabuluculuk yöntemi  daha kısa  sürede daha az maliyetle ve konusunun uzmanı olan taraflarca  ve arabulucu ile çözümlenebilir. Sosyal Güvenlik Kurumun taraf olduğu hukuki sorunların çözümünde arabuluculuk yöntemi mevzuat değişiklikleri ile desteklenmelidir.

          Sağlık sektörünün  işletme maliyetlerinin yüksek olduğu nazara alındığında bu ihtilafların kısa süre içinde daha az maliyetle,daha pratik ve daha hızlı çözümlenmesi sektör açısından çok faydalı olacaktır.